De cursus 'Psychofarmacologie' bestaat in totaal uit zes bijeenkomsten die ook los per dag te volgen zijn.

Na het volgen van deze cursus:

• heeft u basiskennis van de belangrijkste groepen psychofarmaca.
• heeft u basiskennis van de belangrijkste bijwerkingen van psychofarmaca.
• bent u in staat om de farmacokinetiek en farmacodynamiek van psychofarmaca beter doorgronden.
• bent u in staat om interactiesignalen interpreteren in de dagelijkse praktijk.
• heeft u handvatten voor het monitoren van bijwerkingen in de dagelijkse praktijk.
• heeft u basiskennis van een aantal voor de psychiatrie belangrijke somatische aandoeningen en welke middelen daarvoor worden gebruikt.

Programma

Dag 1 - donderdag 5 september - Antidepressiva en diabetes (Docenten: dr. Eric Ruhé, dr. Arne Risselada en dr. Erna Beers)
- Tijdens deze dag krijgt u praktische handvatten aangereikt voor het voorspellen van bijwerkingen en het doseren, switchen en stoppen van antidepressiva. Ook gaan we in op de belangrijkste indicaties en bijwerkingen van Elektroconvulsietherapie (ECT). Tot slot gaan we tijdens een dagdeel somatiek in op de achtergronden, diagnostiek en behandeling van diabetes type 1 en 2. Er is daarbij veel aandacht voor de implicaties van dit somatische ziektebeeld voor uw psychiatrische praktijk.

Dag 2 - dinsdag 24 september - Antipsychotica, Somatiek: cardiologie (Docenten: dr. Roos van Westrhenen, dr. Navin Bindraban, dr. Jan Bogers en dr. Arne Risselada)
- Op deze dag besteden we aandacht aan de antipsychotica. Door middel van een interactief ‘receptorenspel’ leert u om de eigenschappen van antipsychotica te koppelen aan bijwerkingen. Verder bespreken we de behandelingsopties bij therapieresistente schizofrenie, met speciale aandacht voor het antipsychoticum clozapine. Tot slot bespreken we tijdens een dagdeel somatiek de verandering in het ECG en QTc verlenging bij gebruik van psychofarmaca.

Dag 3 - dinsdag 5 november - Metabolisme, kinetiek en genetica, Somatiek: pijn en infectie (Docenten: dr. Hans Mulder en prof.dr. Eric van Roon)
- Op deze cursusdag krijgt u uitleg over farmacokinetische principes die voor de dagelijkse praktijk van belang zijn. We bespreken bij welke psychofarmaca Therapeutic Drug Monitoring (TDM) moet worden toegepast. U krijgt handvatten voor het omgaan met afwijkende nier- en leverfuncties. Daarna is er aandacht voor interacties in de klinische praktijk. Hoe interpreteert u de signalen? En welke zijn klinisch relevant? Wat heeft u nodig voor goede medicatiebewaking? Tijdens het middaggedeelte gaan we in op farmacogenetica: van een uitleg van de belangrijkste termen en het CYP2D6 genotype tot de therapeutische implicaties voor nu en in de toekomst. Tot slot bespreken we tijdens een dagdeel somatiek de huidige kennis rond de behandeling van pijn. We gaan in op de belangrijkste bijwerkingen van primaire analgetica en de interacties tussen deze middelen en psychofarmaca. We sluiten af met een presentatie over infectie.

Dag 4 - dinsdag 19 november - Psychofarmaca en bijzondere patiëntenpopulaties (Docenten: dr. Arne Risselada en dr. Glenn Dumont)
- Op dag 4 bespreken we de veranderende farmacokinetiek bij zwangerschap en de belangrijkste risico’s van psychofarmaca tijdens de zwangerschap en lactatie. Daarna wordt het ziektebeeld ADHD besproken. U leert welke middelen u kunt toepassen en krijgt inzicht in de werking en bijwerkingen. Daardoor bent u uiteindelijk in staat om ADHD zo effectief mogelijk te behandelen. Tijdens het derde gedeelte gaan we in op het onderwerp verslaving. We bespreken verschillende vormen van farmacotherapie inclusief de afwegingen die nodig zijn om ze toe te passen in uw klinische praktijk.

Dag 5 - donderdag 28 november - Bijwerkingen, de ouder wordende patiënt (Docenten: dr. Erna Beers en dr. Rob Kok)
- Op deze dag is er uitgebreid aandacht voor het signaleren, behandelen en bewaken van bijwerkingen. U krijgt inzicht in de farmacologie van bijwerkingen waardoor u uiteindelijk in staat bent om er op te anticiperen. Bij bepaalde somatische geneesmiddelen treden met regelmaat psychiatrische bijwerkingen op. Na het volgen van deze dag bent u in staat om psychiatrische symptomen als mogelijke bijwerking te identificeren of uit te sluiten. Aan het einde van deze cursusdag is er aandacht voor de ouder wordende patiënt. U krijgt onder meer inzicht in de opbouwschema’s en doseringen bij ouderen. Daarnaast wordt u op de hoogte gebracht van de somatische comorbiditeit bij het voorschrijven.

Dag 6 - dinsdag 17 december - Stemmingsstabilisatoren, anxiolytica en ziekenhuispsychiatrie (Docenten: dr. Hans Mulder, dr. Roos van Westrhenen en drs. Janwillem Renes)
- De laatste cursusdag begint met een bespreking van de belangrijkste middelen bij de bipolaire stoornis, de onderlinge verschillen tussen deze middelen en de bijwerkingen. Er wordt uitgebreid ingegaan op lithium en anxiolytica: van geneesmiddeleninteracties tot het bespreken van de risico’s voor somatische problemen. U krijgt inzicht in de farmacologie en het werkingsmechanisme van de verschillende psychofarmaca die bij angststoornissen worden voorgeschreven. Aan het eind van de dag staat de psychiatrische patiënt die geopereerd moeten worden centraal. U krijgt daarbij inzicht in de meest voorkomende en gevaarlijke interacties tussen anesthesiemiddelen en psychofarmaca.