Bij kanker komen vaak nog veel andere klachten of ziekten voor en bij vele daarvan is pijn een belangrijk symptoom. Als er uitzicht is op genezing van de kanker, komt bij ongeveer een derde van de patiënten pijn voor. Als er uitzaaiingen (metastasen) van kanker bestaan of als kanker al ver gevorderd is, komen pijnklachten vaker voor dan bij een derde van de patiënten. Tegen de tijd dat patiënten gaan overlijden aan kanker heeft zelfs driekwart van de patiënten pijn.

Bij de helft van de patiënten die pijn bij kanker hebben, wordt de pijn onvoldoende behandeld. De ene soort kanker geeft wel vaker pijn dan de andere soort, maar pijn komt bij kanker gewoon veel voor. En dat maakt veel patiënten bang, niet alleen voor de lichamelijke gevolgen van pijn maar ook voor de geestelijke gevolgen. Veel mensen zijn bang of hebben een depressie.

Zowel artsen als patiënten voelen weerstand om een sterke pijnstilling in te zetten, terwijl alleen sterke pijnstilling effectief kan zijn. Het eerder en nauwgezetter toepassen van de beschikbare richtlijnen zou bij een veel groter aantal patiënten voor voldoende pijnverlichting kunnen zorgen dan nu gehaald wordt.

Na afronding van deze nascholing ben je op de hoogte van de laatste stand van zaken over pijn bij kanker. Je bent dan bekend met de belangrijkste informatie uit de richtlijnen voor specialisten en de NHG-Standaard voor de huisarts. Verder weet je hoe je met het apotheekteam de therapietrouw kunt bevorderen en heb je handvatten gekregen voor bespreekpunten in overleg met je apothekers en collega’s.

Dit bereik je na het afronden van dit programma, doordat je:

• meerdere keren hebt stilgestaan bij bespreekpunten over dit onderwerp met apothekers en je collega’s.
• weet welke barrières een bevredigende pijnbehandeling in de weg staan.
• op de hoogte bent van het belang van een uitgebreide benadering van pijn bij kanker.
• weet hoe je therapietrouw kunt bevorderen.
• de relevante farmacokinetische aspecten van de sterk werkende opioïden kent.
• weet hoe de belangrijkste bijwerkingen van opioïden behandeld kunnen worden.
• op de hoogte bent van de diverse vormen van behandeling van doorbraakpijn.
• de belangrijkste middelen voor de behandeling van neuropathische pijn bij kanker kent.
• het onderscheid tussen gewenning en verslaving kent.