Er zijn maar weinig geneesmiddelen geregistreerd voor het gebruik bij kinderen. Dat heeft twee redenen. Ten eerste is het voor de farmaceutische industrie minder interessant vanwege de hoge kosten die het met zich meebrengt en die vaak maar beperkt kunnen worden terugverdiend. Ten tweede heeft geneesmiddelonderzoek bij kinderen andere praktische en ethische aspecten dan geneesmiddelonderzoek bij volwassenen. Het uitvoeren van geneesmiddelonderzoek bij kinderen is namelijk ingewikkeld door de grote verschillen binnen deze groep. Resultaten uit de ene leeftijdsgroep kunnen niet zomaar worden vertaald naar een andere leeftijdsgroep.

Medicijnen werken bij kinderen vaak anders dan bij volwassenen. Dat geldt zeker bij pasgeborenen en zeer jonge kinderen. Kinderen hebben bijvoorbeeld een andere verdeling van lichaamswater, vet en spiermassa. Ook zijn bij een kind de lever en de nieren die voor de afbraak en uitscheiding van medicijnen zorgen, nog in ontwikkeling. Daardoor worden bij een kind sommige medicijnen langzamer afgebroken en andere middelen juist sneller. De toediening van geneesmiddelen kan ook problemen geven. Zetpillen en inhalators (voor astma) bijvoorbeeld, zijn lastiger bij kinderen te gebruiken dan bij volwassenen.

Gelukkig is er voortschrijdend inzicht over de werking van geneesmiddelen bij kinderen. Er zijn maatregelen genomen om meer informatie beschikbaar te krijgen over kinderdoseringen. Er is een Nederlands Kenniscentrum Farmacotherapie bij Kinderen (NKFK) opgericht, met als voornaamste doel de informatievoorziening over geneesmiddelen bij kinderen te verbeteren. Hieruit is het landelijk Kinderformularium voortgekomen. Het Kinderformularium bundelt bestaande kennis en informatie over de werkzaamheid en veiligheid van geneesmiddelen bij kinderen. Heel belangrijk hierbij is ook het melden van bijwerkingen van geneesmiddelen bij kinderen, ook al zijn deze bijwerkingen bij volwassenen al bekend. Kinderen hebben een duidelijk ander patroon van bijwerkingen en laten soms, veel vaker dan bij volwassenen, zeer ernstige bijwerkingen zien. Een van de belangrijkste onderdelen bij toepassing van geneesmiddelen bij kinderen is dan ook het bepalen van de juiste dosering. Dit is echter niet altijd een eenvoudige opdracht.

In deze cursus zullen we ingaan op de achtergronden van het bepalen van doseringen bij kinderen. We leggen uit hoe farmacokinetiek en farmacodynamiek de dosering van geneesmiddelen bij kinderen beïnvloedt. We laten je zien hoe je doseringen van geneesmiddelen, voorgeschreven aan kinderen, kunt controleren daarbij gebruikmakend van de juiste informatiebronnen. Ook gaan we in op geschikte toedieningsvormen en toedieningswegen bij kinderen. Therapietrouw is een belangrijke factor bij het toedienen van geneesmiddelen aan kinderen. Ook dat komt uiteraard aan bod. Na afloop van deze cursus kun je kinderen en hun ouders op een cliëntgerichte manier voorlichting geven over de verstrekte geneesmiddelen.

Na afloop van deze cursus heb je meer kennis van de achtergronden van het doseren bij kinderen en van de diverse toedieningsvormen bij kinderen. Daarbij ken je de belangrijkste aspecten die van invloed zijn op de therapietrouw en de voorlichting aan kinderen. Tevens ben je in staat om gericht voorlichting te geven aan ouders en kinderen over het gebruik van geneesmiddelen bij kinderen.