|
|
|
De grote vooruitgang die de afgelopen jaren in de medische wetenschap is geboekt heeft zich helaas nog niet vertaald in baanbrekende inzichten en afdoende behandeling van acne vulgaris. Deze veelvoorkomende huidaandoening op de adolescentenleeftijd veroorzaakt veel narigheid en gêne voor, en zich terugtrekken en minder gelukkig voelen door degenen die eronder lijden.
In hun narigheid, onbekendheid met de mogelijkheden die de medische wereld heeft en weerstand om op de adolescentenleeftijd naar de huisarts te gaan – die vrijwel altijd veel ouder is! – proberen jongeren van alles om de kwaal te lijf te gaan. Drogisterijmiddeltjes, OTC-preparaten en allerlei dieetmaatregelen worden geprobeerd om de verschijnselen te mitigeren en liefst weg te werken. Doordat in de circuits waar deze middeltjes en adviezen gehaald worden eigenlijk nooit verteld wordt dat behandeling de kwaal niet kan genezen maar slechts kan verzachten, gaat men van het ene goedbedoelde middel en advies naar het andere. Dit veroorzaakt teleurstelling op teleurstelling en men voelt zich eerder dieper in de put zitten dan eruit komen.
Hier ligt een belangrijke taak voor de huisarts, maar ook voor de apotheker, de leverancier van veel en veelvuldig gebruikte OTC-producten. Als de adolescent – vaak ten langen leste – bij de apotheek of de huisarts komt, hebben die apotheker en huisarts wel iets te bieden. Geen genezing in de strikte betekenis – de kwaal gaat door behandeling weg en komt niet meer terug – maar wel mogelijkheden voor een aanzienlijke verbetering en een ‘socialer‘ gezicht. En als de eerstelijnsgeneeskunde het niet goed voor elkaar krijgt, heeft de dermatoloog nog mogelijkheden.
De somberheid over de resultaten van een behandeling kan veel minder ernstig zijn als de voorlichting over de aard van de kwaal en de verschillende behandelmogelijkheden adequaat is. Daarnaast is het heel belangrijk dat gesproken wordt over de prognose van acne. Die prognose is goed. Na het 25e jaar neemt de intensiteit van de aandoening immers vrijwel altijd spontaan af en met het ouder worden verdwijnt acne vrijwel altijd volledig.
Een kleine twee jaar geleden is de nieuwe NHG-Standaard Acne verschenen. Het duurde niet voor niets zo lang voordat deze derde herziening in 2017 verscheen. De eerste standaard dateert van 1991, een eerste kleine herziening van 1999, een tweede van 2007 en nu pas verscheen een volgende, derde herziening. Er is dus helaas niet zoveel gaande en op het gebied van kennis en behandeling van acne!
Toch zijn er wel ontwikkelingen die de moeite waard zijn om even bij stil te staan. Er hebben in de loop der tijd wijzigingen plaatsgevonden op het gebied van de behandeling met antibiotica. Niet alleen wat betreft de geadviseerde duur van die behandeling maar ook op productniveau. Voor minocycline is er bijvoorbeeld geen plaats meer. Ook zijn er veranderingen gekomen op het gebied van het gebruik van hormonale anticonceptie en de bijwerkingen daarvan op acne. Het primaat van cyproteronacetaat bij de aanwezigheid van acne is er niet meer. Daar zijn redenen voor en het is goed om daarbij stil te staan.
Het behandelingsbeleid van tegenwoordig hangt meer af van de ernst van de acne en de eerder toegepaste (zelf)behandeling dan voorheen. Bij de keuze voor lokale retinoïden zijn lokaal tretinoïne en adapaleen gelijkwaardige alternatieven.
Vanwege het teratogene risico van oraal isotretinoïne wordt tegenwoordig bij behandeling van vrouwelijke patiënten een protocollair zwangerschapspreventieprogramma toegepast.
Na afloop van dit nascholingsprogramma:
